Reż. Andrea i Antonio Frazzi
Dla widzów nieznających historii tragedii w belgijskim Marcinelle, Angielski tytuł „Inferno below” („Niżej jest piekło”) najlepiej wyjaśnia temat filmu „Marcinelle”. Dla Belgów i Włochów, nazwa walońskiego miasteczka Marcinelle, jest synonimem wielkiej tragedii – jednej z największych katastrof w historii górnictwa. Zdobywcy wielu nagród filmowych Andrea i Antonio Frazzi nakręcili w Zabrzu wstrząsający, aż 3-godzinny dramat opowiadający historię „piekła z Marcinelle” i niezwykłej walki ratowników o życie górników ogarniętych przez ocean ognia.
Włoscy reżyserzy, bracia Frazzi, to filmowcy honorowani najwyższymi nagrodami kina. Zdobywcy Europejskiej Nagrody Filmowej, trofeów Berlinale i Kryształowego Globu w Karlovych Varach. Ponadto dwukrotnie nominowani byli do najważniejszej nagrody kina włoskiego David di Donatello.
Z okazji 35-ej rocznicy tragedii w belgijskiej kopalni, postanowili nakręcić film o tym wydarzeniu, pozostającym do dziś traumą dla Włochów. Angielska nazwa filmu „Inferno below”, co można swobodnie przetłumaczyć jako „Niżej jest piekło”, znakomicie oddaje grozę tamtych wydarzeń.
8 sierpnia 1956 roku, w kopalni węgla Bois du Cazier w Marcinelle (Belgia-Walonia) zginęło 274 górników 16 narodowości. Aż 136 spośród nich było Włochami. Powodem katastrofy był błąd ludzki. Przez nieuwagę jednego z górników wagon wydobywczy został nieprawidłowo umieszczony w klatce windy. Gdy ruszyła ona w górę, wagon uderzył w rurę olejową i przewody elektryczne, powodując śmiertelny pożar. W katastrofie zginęło też ośmiu Polaków.
Akcja filmu koncentruje się wokół akcji ratowniczej, na której tle toczy się prywatny dramat uczestniczących w niej ratowników. Wielu spośród nich walczy nie tylko o życie kolegów z pracy, ale o wydobycie z piekła swoich krewnych i przyjaciół. Więzy krwi i przyjaźni nie mogą dziwić. Większość włoskich emigrantów zarobkowych w belgijskich kopalniach tamtych lat, pochodziła z sąsiednich wsi z leżącego na południu Włoch regionu Lukania.
Zdjęcia do tej polsko-włoskiej koprodukcji trwały od 20 lipca do 24 października 2002 roku. Ekipa filmowa pojawiła się w KWK Powstańców Śląskich w Bytomiu, szpitalu w Chorzowie, no i przede wszystkim w Kompleksie Sztolni Królowa Luiza
Bracia Frazzi zadbali o doborową obsadę. Występujący w głównej roli Claudio Amendola to zdobywca i trzykrotny kandydat do David di Donatello, kilkanaście razy uznawany przez włoskich krytyków za aktora roku. Partnerująca mu Maria Grazia Cucinotta na świecie zasłynęła rolą Isabelli w serialu HBO „Rodzina Soprano” oraz jako dziewczyna Bonda w filmie „Świat to za mało”.
Szyb LuizaWśród odtwórców głównych ról mamy też Polaka – Wojciecha Alaborskiego, znanego z występów m.in. w „Panu Tadeuszu” Andrzeja Wajdy i „Akcji pod Arsenałem”. W filmie wystąpiło też wielu innych, znanych, polskich aktorów m.in. Olaf Lubaszenko, Zbigniew Zamachowski i Maciej Damięcki.
„Marcinelle” to nie jedyny film o belgijskiej tragedii. W 1960 roku belgijski reżyser Paul Meyer nakręcił „Già vola il fiore magro” , a w 2007 roku, powstał „Mineurs- minatori e minori” wyreżyserowany przez Fulvio Wetzla.
Metryczka filmu
Polska-Włochy, 2003
Scenariusz: Laura Toscano, Franco Marotta
Reżyseria: Antonio Frazzi, Andrea Frazzi
Muzyka: Luis Bacalov
Zdjęcia: Fabio Zamarion
Montaż: Claudio M. Cutry
Producent: Antonio De Simone, Joanna Strzelecka
Produkcja: Bendom Film, Produzione Duemilla SRL., Rai Fiction, Rizzoli Audiovisivi
Obsada: Maria Grazia Cucinotta, Wojciech Alaborski, Claudio Amendola, Giorgio Antonini, Elena Arvigo, Magdalena Walach, Olaf Lubaszenko, Zbigniew Zamachowski, Maciej Damięcki, Witold Dębicki
Czas trwania: 180 minut