Lata działalności: 1917
Nazwisko założyciela: Josef Schendzielorz

 

Restauracja M. Mandowskiego – Gartenstr. 30. Pierwsze seanse w Zabrzu

Niecały rok minął od pierwszego pokazu filmowego przygotowanego w Paryżu przez braci Louisa i Auguste Lumiére, a wynalazek ten trafił również na Górny Śląsk. Od 9 do 13 grudnia 1896 roku gościł w Gliwicach niejaki M. B. Wilson ze swoim elektrycznym „Teatrem Edisona”. Miesiąc później M. B. Wilson przyjechał do Doroty. Była to w tym czasie samodzielna gmina w powiecie zabrskim, która wraz z Małym Zabrzem i Starym Zabrzem połączyła się w 1905 roku w jedną gminę Zabrze. W dniach 11, 13 i 14 stycznia tegoż 1897 roku o godzinie 19.30 w restauracji Maksa Mandowskiego przy Gartenstrasse (obecnie ul. H. Sienkiewicza 30) zaczynały się seanse, na których zaprezentowano 13 różnych filmów. Widzowie zobaczyli: kąpielisko morskie w Ostendzie, wojskową szkołę jeździecką, pociąg, parowiec pasażerski, duet taneczny, dziecięcy plac zabaw, karuzelę, zakład fryzjerski, kuźnię, Berlin, uroczysty wjazd do Paryża oraz tancerkę z serpentyną. Bilety można było kupić w kasie w cenie 75 fenigów za I i 50 fenigów za II miejsce, bądź w przedsprzedaży w cenie odpowiednio 60 i 40 fenigów. Pokazy cieszyły się tak dużym zainteresowaniem widzów, że 17 stycznia odbyły się dwa dodatkowe seanse, zaś 19 stycznia jeszcze jeden zakończony wieczorkiem tanecznym dla widzów.

„Union-Theater” – Gartenstr. 30

W czasie I wojny światowej właścicielem restauracji przy Gartenstrasse 30, która zasłynęła tym, że odbył się w niej pierwszy seans filmowy na terenie Zabrza, był fabrykant likieru, Salo Graetz z Królewskiej Huty. Pod koniec 1917 roku, Josef Schendzielorz urządził w niej kino, które nazwał „Union-Theater”. Otwarto je 3 grudnia 1917 roku, a ceny miejsc wynosiły: I miejsce – 75 fenigów, II miejsce – 40 fenigów, III miejsce – 30 fenigów. Są to niestety jedyne informacje na temat „Union-Theater”, do których udało nam się dotrzeć.

Piotr Hnatyszyn